Gmina Konstantynów

Szanowni Mieszkańcy gminy Konstantynów,

W związku z podjęciem przez Radę Gminy Konstantynów, uchwały w sprawie podwyższenia stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, chciałbym skierować do Państwa kilka słów tytułem wyjaśnień tego zagadnienia , budzącego tak  wiele pytań i kontrowersji. Mam nadzieję, że poniższe informacje przyczynią się do lepszego zrozumienia tego problemu, dotyczącego nas wszystkich bez wyjątku.

Gminny system gospodarowania odpadami, zgodnie z przepisami powinien być systemem samofinansującym. Oznacza to, że wszystkie jego koszty,  powinny być pokrywane ze środków wpływających od mieszkańców z tytułu ww. opłaty. Opłata ta ma charakter powszechnej daniny na z góry określony cel  i w przeciwieństwie np. do podatków nie może być spożytkowana  na realizację dowolnych zadań własnych gminy. Oznacza to, że gmina zarówno nie może na ewentualnej nadwyżce środków  pochodzących z opłaty zarabiać, jak też do gminnego systemu dokładać w przypadku niedoszacowania stawki opłaty. Nadmienię, że zagadnienie prawidłowej kalkulacji stawki opłaty za odpady jest wnikliwie analizowane podczas cyklicznych kontroli gminy prowadzonych przez  Regionalną Izbę Obrachunkową. Kalkulacja stawki jest stosunkowo prostym wyliczeniem gdzie mnoży się ilość osób wynikającą ze złożonych deklaracji przez proponowaną stawkę opłaty a następnie przez ilość miesięcy w roku. Otrzymany wynik powinien być równy kwocie planowanych wydatków.

Ubiegłoroczna podwyżka stawki opłaty za odpady była mocno odczuwalna dla naszych budżetów domowych. Przypomnę,  że stawka opłaty wzrosła wówczas o ponad 100%. Od roku 2013 od kiedy funkcjonuje gminny system do końca roku 2019 udawało nam się utrzymać stosunkowo niską i akceptowalna stawkę opłaty na poziomie 6 zł. W latach 2018-2019, dał się zauważyć znaczący  wzrost kosztów odbioru i zagospodarowania odpadów związanych min. z bardziej rygorystyczną polityką środowiskową. Wzrost tzw. opłaty marszałkowskiej za składowanie 1 tony odpadów czy pozostałości z ich przetwarzania kształtował się od 24,15 zł w roku 2017 , przez 170 zł w 2019 r. do 270,00 zł w r. 2020. Na istniejący stan rzeczy miał również wpływ wzrost innych kosztów związanych z odbiorem odpadów np. zatrudnienie pracowników. Wszystkie te czynniki mają odzwierciedlenie w cenach  oferowanych  na przetargu. Tegoroczny wzrost stawki spowodowany jest 5 % podwyżką cen w Zakładzie Zagospodarowania Odpadów w Białej Podlaskiej dokąd ostatecznie trafiają odebrane od Państwa odpady oraz zwiększoną prognozą odpadów na rok 2021 oszacowaną na podstawie ilości odpadów odebranych w roku 2020. ( odebrano ok. 50 ton odpadów więcej niż zakładano).

Ubiegły rok przyniósł wiele nowości związanych ze zmianą ustawy o utrzymaniu czystości
i porządku w gminach. Według nowych przepisów nie ma możliwości (jak do niedawna) ryczałtowego rozliczania usługi z przedsiębiorstwem odbierającym i przekazującym do zagospodarowania odpady. Oznacza to, że rozliczenie następuje na podstawie masy rzeczywiście odebranych odpadów. Jest to zmiana o tyle istotna, że ilość przekazanych do odbioru odpadów ma wpływ na wyliczenie stawki opłaty, czyli rzeczywiste koszty jakie wszyscy ponosimy z własnych kieszeni. Nie oznacza to oczywiście, że mieszkańcy powinni magazynować odpady, czy też pozbywać się ich w inny niedozwolony sposób. Nowe przepisy ustawy wprowadzają pewien mechanizm pozwalający na zmniejszenie kosztów, mianowicie ulgę dla tych mieszkańców zabudowy jednorodzinnej, którzy posiadają kompostowniki przydomowe oraz kompostują w nich wytworzone bioodpady, nie przekazując ich jednocześnie do odbioru. Ubiegły rok, jako pierwszy, który rozliczany był wg. masy odebranych odpadów, pokazał rzeczywiste ilości i strukturę odpadów komunalnych odbieranych od mieszkańców. Dał się zauważyć fakt, iż znaczącą ilość przekazywanych do odbioru odpadów stanowią odpady ulegające biodegradacji. W roku 2020 od kwietnia do listopada odebrano 116 ton tzw.  odpadów zielonych stanowiących odpady roślinne. Roczny koszt odbioru i zagospodarowania tych odpadów wyniósł około 70 tys. zł co w przybliżeniu stanowiło około 2 zł miesięcznie na jednego mieszkańca. Bioodpadów. Do tego dochodzi część strumienia bioodpadów przekazywanych w ramach tzw. frakcji mokrej (odpadki roślinne kuchenne). Odpady te z powodzeniem mogłyby być zagospodarowywane, poprzez ich kompostowanie w obrębie nieruchomości zmniejszając jednocześnie ponoszone przez nas koszty. Zjawisko przekazywania bioodpadów do odbioru wydaje się szczególnie niezrozumiałe w zabudowie wiejskiej, gdzie praktycznie nie istnieją ograniczenia w wyposażeniu posesji w kompostowniki. Zdając sobie sprawę, że dotychczas obowiązująca ulga w opłacie w wys. 1 zł od osoby niewystarczająco motywowała do kompostowania bioodpadów, padła propozycja zwiększenia ulgi do kwoty 3 zł od osoby zamieszkującej nieruchomość. W związku z powyższym nowa, uchwalona stawka opłaty wynosi 17 zł od osoby zaś po zastosowaniu ulgi zmniejsza się ona do 14 zł. Warunkiem skorzystania z ulgi jest posiadanie kompostownika, kompostowanie bioodpadów oraz złożenie nowej deklaracji o wysokości opłaty. Mieszkańcom, którzy już zadeklarowali posiadanie kompostownika nowa ulga zostanie naliczona automatycznie i nie ma konieczności składania nowej deklaracji. Szczegółowe informacje odnośnie uzyskania ulgi związanej z kompostowaniem można znaleźć na stronie internetowej www.ugkonstantynow.plw zakładce Odpady Komunalne.

Bardzo ważne jest abyśmy wszyscy  jako mieszkańcy gminy postrzegali gminny system gospodarki odpadami jako naszą wspólną sprawę,  a obniżenie jego kosztów m.in. poprzez podjęcie ww. działań.. W związku z powyższym  chciałbym na koniec poruszyć jedną istotną kwestię. Obowiązkiem właściciela nieruchomości jest złożenie deklaracji po zamieszkaniu na nieruchomości pierwszego mieszkańca , a w przypadku zmiany liczby osób złożenie nowej deklaracji aktualizującej. Na początku ubiegłego roku, mając świadomość, że istnieje pewna liczba osób nie zgłoszonych w deklaracjach, Urząd Gminy podjął  intensywne i skuteczne działania w celu zminimalizowania tego problemu. Mając  jednak świadomość, że nadal pozostają właściciele nieruchomości, którzy nie wywiązali się z obowiązku zgłoszenia osób w międzyczasie zamieszkałych na terenie  ich nieruchomości, chciałbym zakomunikować, że w bieżącym roku szczególny nacisk położymy na wyeliminowanie tego  zjawiska. Nasiliło się ono zwłaszcza w okresie pandemii Covid-19, gdy wielu członków rodzin z powodu przerwanej pracy czy studiów przebywało i przebywa nadal na terenie gminy zwiększając jednocześnie masę odpadów. Uważam, że nie jest to uczciwe wobec osób, które rzetelnie zgłaszają w deklaracjach zmiany stanu osobowego. Zaniżanie  liczby osób prowadząc do zmniejszenia wpływów finansowych przyczynia się również do braku stabilności obowiązującej stawki i konieczności jej podniesienia w przyszłości. Niestety, ale w takim przypadku stwierdzenie  że „zaniżając liczbę osób w deklaracji okradasz nie gminę- lecz swego sąsiada” nasuwa się samo. Gmina jako organ podatkowy w ramach prowadzonego postępowania posiada możliwości weryfikacji danych z deklaracji w oparciu o wszelkie dostępne rejestry, zaś opłata za okres zaległy w przypadku ujawnienia osób nie zgłoszonych, może być naliczona w drodze decyzji nawet do 5 lat wstecz. Ponadto zgodnie z art. 10. ust. 2b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach  wobec osoby która uchyla się od obowiązku złożenia deklaracji w trybie kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia może zostać nałożona kara grzywny.

/-/ Romuald Murawski

Wójt Gminy Konstantynów